Venezuela đã bước sang tuần thứ hai dưới sự cách ly xã hội phòng ngừa, sau khi chính phủ ra thông báo chính thức về ca nhiễm đầu tiên vào thứ Sáu, ngày 13 tháng 3. Một gánh nặng khủng khiếp đang được đặt lên vai giai cấp công nhân và người nghèo, những người đã phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng trước cả khi hệ thống y tế bị bóp nghẹt phải đối mặt với viễn cảnh đại dịch COVID-19.

Cuộc khủng hoảng coronavirus ở Ý đã làm nổi bật bản chất thực sự của hệ thống tư bản thứ giờ đây đang ngày một rõ ràng đối với hàng triệu người lao động. Lợi nhuận đang được đặt lên trước sự sống, nhưng giai cấp công nhân đang phản ứng lại với hành động đình công chiến đấu. Những bài học nào có thể được rút ra từ kinh nghiệm này cho công nhân ở các quốc gia khác? Fred Weston giải thích.

(Lời người dịch: Đây là phần thứ 2 và cũng là phần cuối bài viết của Alan Woods về Leonardo Da Vinci, người nghệ sĩ, nhà khoa học và triết gia vĩ đại nhất của thời đại phục hưng.)

Đã 500 năm kể từ ngày ra đi của Leonardo da Vinci, một con người phi thường thực sự trong lịch sử của tư tưởng và văn hóa nhân loại. Qua bài viết này Alan Woods muốn vinh danh ông, người nghệ sĩ, nhà khoa học, nhà triết gia vĩ đại, con người mà cuộc đời và ý tưởng của ông đã mang tính cách mạng trong rất nhiều lĩnh vực.

Cũng như nước Nga Xô viết, Công xã Paris năm 1871 trước đó cũng là một ví dụ về một nhà nước vô sản, rất khác biệt với nhà nước mà chúng ta biết đến dưới chủ nghĩa tư bản. Marx mô tả Công xã như sau:

Ngày nay, chúng ta đang thấy mình ở giữa một trong những cuộc khủng hoảng sâu sắc nhất mà chủ nghĩa tư bản từng phải đối mặt. Trong khi 99% đang được yêu cầu trả giá cho cuộc khủng hoảng, thì 1% đang tích lũy của cải với một tốc độ chóng mặt. Trong khi đó, quá đủ các vụ bê bối và tham nhũng trong chính trị cơ sở đang khiến cho hàng triệu người xa lánh với chính trị truyền thống. Xã hội tư bản trước tất cả những điều này, đang bị thách thức một cách sâu sắc. Nhiều người đang tìm kiếm một giải pháp thay thế cho hiện trạng, và ngày càng nhiều hơn đang hướng tới cách mạng chủ nghĩa xã hội như một câu trả lời.

(Lời người dịch: Phần II của bài viết sẽ đi vào kinh nghiệm kiểm soát dân chủ của Nam Tư và Venezuela)

(Vài lời từ người dịch: Bài viết này ra đời trong cao trào của cuộc cách mạng ở Venezuela và kể từ đó đến nay rất nhiều sự kiện đã diễn ra, có những phân tích đã trở lên lỗi thời bên cạnh nhiều phân tích vẫn còn nguyên giá trị với thời gian. Và vì thế tôi quyết định dịch nó như một tài liệu tham khảo quan trọng, đồng thời đề nghị bất kỳ sự thảo luận và phê phán nào về bài viết cần có sự tham khảo nghiêm túc bối cảnh ra đời của nó. Thân ái)

(Lời người dịch: Đây là một chương trong Lý trí trong sự nổi loạn: Triết học Marx và khoa học hiện đại, một công trình nghiên cứu đồ sộ của Alan Woods và Ted Grant, biên tập viên của Bảo vệ Chủ nghĩa Marx. Bởi mức độ kiến thức chuyên sâu của nó người dịch không thể mang đến ngay lập tức cho độc giả cả cuốn sách mà chỉ có thể từng chương một, rất mong mọi người có thể thông cảm.

Trong bất kỳ bài viết và bài phát biểu nào của các tín đồ trực tiếp của “Giao thoa”, người ta hiếm khi tìm thấy bất kỳ đề cập nào về giai cấp, ít hơn nữa là giai cấp công nhân.

Những người cách mạng xã hội chủ nghĩa đã quá quen với những cuộc tấn công dữ dội chống lại chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản - không chỉ từ những người bảo vệ chủ nghĩa tư bản và chủ nghĩa đế quốc, mà cả những nhà cải cách (cả cánh hữu và cánh tả), cùng những người được gọi là giới trí thức tiểu tư sản cấp tiến, một vài trong số đó muốn chiến đấu chống lại chủ nghĩa tư bản, mà không có chút ý tưởng nào về cách làm sao để làm điều đó.

(Tài liệu này được thông qua tại đại hội IMT thế giới cuối tháng 7 năm 2018 với tiêu đề ban đầu là “lý thuyết Marxist và cuộc đấu tranh chống lại những ý tưởng xa lạ”. Mục đích của nó là vạch ra ranh giới giữa chủ nghĩa Marx với một loạt các ý tưởng duy tâm và hậu hiện đại, đang ảnh hưởng mạnh mẽ trong phong trào lao động thế giới, tăng cường cho cuộc đấu tranh bảo vệ lý thuyết Marxist chân chính.)

Nếu chúng ta vẫn ở trong môi trường sống tự nhiên của Lý thuyết Queer, thế giới của những bài báo học thuật, cuộc tranh luận này có vẻ giống như một thứ hồi hộp trí tuệ mà trong đó người ta trao qua đổi lại các trích dẫn triết học lỗi thời. Tuy nhiên, như chúng tôi đã viết lúc đầu, cơ sở triết học cũng dẫn đến những kết luận thực tiễn nhất định.

Lý thuyết Queer thu hút sự chú ý tới một khía cạnh về giới mà không thể giải thích bằng một định nghĩa sinh học cứng nhắc: Trong xã hội của chúng ta, chúng ta bị ép buộc và xã hội hóa với vai trò giới. Không có lời giải thích sinh học nào cho lý do tại sao màu hồng nên là nữ và màu xanh với nam; Tại sao con gái nên chơi với búp bê trong khi con trai chơi Lego v.v... Từ khi còn rất nhỏ, chúng ta được bảo rằng phụ nữ là ủy mị và vô lý, rằng họ là những nhà toán học tồi tệ và không nên tham dự chính trị, v.v... Tất cả những điều này cho thấy rằng giới đáp ứng nhiều hơn chỉ là các chức năng sinh học, và chúng được nhúng sâu vào văn hóa của xã hội chúng ta.

Sự áp bức và phân biệt đối xử là những phần không thể thiếu của hệ thống thống trị mà chúng ta đang sống trong đó, bao gồm sự khủng bố có hệ thống, sự kỳ thị với tình dục và bản sắc không tuân theo ‘chuẩn mực’. Là những người theo chủ nghĩa Marx, chúng tôi kiên quyết đấu tranh chống lại mọi hình thức của sự phân biệt giới tính, sự phân biệt đối xử và áp bức. Tuy nhiên, chúng tôi cũng phải xem xét một cách nghiêm túc câu hỏi là làm thế nào để vượt qua những điều kiện man rợ của hiện tại và làm thế nào để đảm bảo cho sự tự do biểu lộ của tất cả mọi người, bao gồm cả việc xem xét các học thuyết và phương pháp để đạt được những mục tiêu này.