Γιατί υπάρχει μαζική λιμοκτονία στον κόσμο ενώ υπάρχει άφθονη τροφή;

Αυτή την περίοδο, 800 εκατομμύρια άνθρωποι δεν καταναλώνουν επαρκείς ποσότητες τροφής και 45 εκατομμύρια βρίσκονται στα όρια της λιμοκτονίας. Τα νούμερα αυτά αποτελούν ένα τρομακτικό κατηγορητήριο έναντι μιας κοινωνίας, όπου τα πλουσιότερα μέλη της κέρδισαν συνολικά 4 τρισ. δολάρια στον πρώτο χρόνο της παγκόσμιας πανδημίας COVID-19.

[Source]

Τους τελευταίους μήνες αναδύθηκε η σκοτεινή πραγματικότητα. 23 εκατομμύρια άνθρωποι στο Αφγανιστάν έχουν αντιμετωπίσει οξεία τροφική ανασφάλεια και τουλάχιστον 9 εκατομμύρια βρίσκονται σε «επίπεδο κινδύνου», σύμφωνα με την IPC (Integrated Food Security Phase Classificasion). Μόνο στο μικρό νησί της Μαδαγασκάρης, 300.000 άτομα είναι αντιμέτωπα με την πείνα. Υπάρχουν 16 εκατομμύρια άνθρωποι στην Υεμένη, που αντιμετωπίζουν οξεία τροφική ανασφάλεια…και η λίστα συνεχίζεται…

Για αιώνες, τα ανθρώπινα όντα υπέμειναν τη λιμοκτονία. Περίοδοι ξηρασίας, όπου η γεωργία δεν παρήγαγε την απαραίτητη ποσότητα φαγητού, έριχναν εκατομμύρια ανθρώπους στην πείνα. Η ανθρωπότητα βρισκόταν στο έλεος της φύσης. Φαινόμενα, όπως οι πλημμύρες, οι ξηρασίες, οι παγετώνες, κ.λπ., σε συνδυασμό με τις κλειστές, τοπικές οικονομίες και τις περιορισμένες δυνατότητες εμπορίου έκαναν αδύνατο να καλυφθούν οι παραγωγικές δυνατότητες μιας περιοχής με τη σοδειά μιας άλλης. Τα δεδομένα έχουν, όμως, πλέον αλλάξει.

Όπως έχει η κατάσταση σήμερα, παράγουμε πλεόνασμα τροφίμων, τα οποία επαρκούν για να τραφεί ολόκληρος ο πλανήτης. Οι ποσότητες δημητριακών είναι αρκετές για να τραφεί ο παγκόσμιος πληθυσμός εις διπλούν, με τη μεγαλύτερη απόδοση στα χρονικά να είναι 2,8 δισ. τόνους (ισοδυναμεί με 1 κιλό ανά άτομο την ημέρα). Έχουμε ένα δίκτυο παγκόσμιου εμπορίου, όπου όμοιό του ουδέποτε υπήρξε στην Ιστορία. 11 δισ. τόνοι φορτίων με εμπορεύματα μεταφέρονται κάθε χρόνο μέσω θαλασσών. Γιατί, λοιπόν, το 10% του παγκόσμιου πληθυσμού πεινάει; Και γιατί η φυσιολογική ανάπτυξη του ενός πέμπτου των παιδιών του πλανήτη εμποδίζεται από την έλλειψη θρεπτικών στοιχείων;

Πρόσφατα, ο Διευθυντής του Παγκόσμιου Προγράμματος Σίτισης (ΠΠΣ), David Beasley, κατέληξε σε μια λογομαχία μέσω Twitter με τον πολυδισεκατομμυριούχο Elon Musk. Ο Beasley ζήτησε από δισεκατομμυριούχους να δωρίσουν 6 δισ. δολάρια για να σωθούν οι ζωές 42 εκατομμυρίων ανθρώπων. Ο Musk προσπάθησε να σπείρει υποψίες γύρω από αυτή την απαίτηση, ζητώντας από τον Beasley την παροχή «ανοιχτής πρόσβασης λογιστικών στοιχείων» για είναι εμφανές το πού πηγαίνουν τα χρήματα που ζητάει το ΠΠΣ.

Θα μπορούσε κανείς να ρωτήσει τον ίδιο τον Musk να παρέχει την ίδια υπηρεσία για τις δικές του επιχειρήσεις, οι οποίες κρατιούνται στη ζωή, μέσω μεγάλων ενέσεων δημόσιου χρήματος, αλλά είναι προφανές ότι θα προσβαλλόταν από κάποια τέτοια πρόταση.

Αν οι δισεκατομμυριούχοι του πλανήτη έδιναν το 0,15% των 3 τρισεκατομμυρίων που κέρδισαν τον προηγούμενο χρόνο, θα μπορούσαμε να σταματήσουμε τους θανάτους από λιμοκτονία φέτος. Υποθετικά, αν έδιναν το 3%, θα μπορούσαμε να εγγυηθούμε την κάλυψη των διατροφικών αναγκών 800 εκατομμυρίων ατόμων. Αλλά, όπως ανακάλυψε ο Beasley, είναι πολύ δύσκολο να κάνεις τους καπιταλιστές του κόσμου να αποχωριστούν τα λεφτά τους.

Τα πλουσιότερα έθνη του κόσμου δεν είναι πιο γενναιόδωρα. Ενώ η ανάγκη για βοήθεια έχει αυξηθεί δραματικά, τα πλουσιότερα κράτη έχουν περικόψει τη χρηματοδότησή τους. Η υποστήριξη προς τους Σύρους πρόσφυγες και τους πρόσφυγες από την Ανατολική Αφρική έχει περικοπεί και οι μερίδες τροφίμων έχουν μειωθεί στο μισό.

Η αλήθεια είναι ότι το καπιταλιστικό σύστημα δεν έχει κανένα συμφέρον να παρέχει τροφή στα εκατοντάδες εκατομμύρια άτομα που πεινούν. Το πρόβλημα δεν είναι ότι το φαγητό δεν υπάρχει, αλλά ότι οι φτωχοί δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να το αγοράσουν. Εάν οι σύγχρονες γεωργικές τεχνικές αξιοποιούνταν σωστά με βάση ένα ορθολογικό σχέδιο, θα μπορούσαμε να αυξήσουμε ακόμη περισσότερο την προσφορά σε τρόφιμα. Αλλά δεν υπάρχει κανένα κέρδος από αυτό.

Φιλανθρωπικές οργανώσεις, ΜΚΟ και το Παγκόσμιο Πρόγραμμα Σίτισης του ΟΗΕ είναι εντελώς ανίκανοι να λύσουν το πρόβλημα της πείνας. Βασικά εξαντλούν τις προσπάθειές τους παρακαλώντας τους πλούσιους να αποχωριστούν τα χρήματά τους και παίρνουν πολύ λίγα ως αντάλλαγμα.

Έχουμε ήδη όλους τους απαραίτητους πόρους για να ικανοποιήσουμε τις βασικές ανάγκες του παγκόσμιου πληθυσμού. Τερματίζοντας τη σπατάλη τροφίμων και επενδύοντας σε ποιοτικότερη τεχνολογία, θα μπορούσαμε όχι μόνο να καλύψουμε αυτές τις βασικές ανάγκες, αλλά να εξασφαλίσουμε ένα αξιοπρεπές βιοτικό επίπεδο για όλους, χωρίς να επιβαρύνουμε το περιβάλλον.

Αλλά αυτό θα ήταν δυνατό μόνο από ένα οικονομικό σύστημα ορθολογικού σχεδιασμού για την κάλυψη των ανθρώπινων αναγκών, οργάνωσης των παγκόσμιων πόρων προς όφελος των εργατών, των αγροτών και των φτωχών του κόσμου, και όχι για το κέρδος μιας μικροσκοπικής ομάδας δισεκατομμυριούχων.